Хто забыў сваіх продкаў сябе губляе хто забыў сваю мову усе згубіў
Хто забыў сваіх продкаў – сябе губляе, хто забыў сваю мову – усё згубіў. (У. Караткевiч)
Менавіта гэтыя радкі славутага беларускага пісьменніка з’яўляюцца эпіграфам да беларускіх чацвяргоў, якія праводзяцца ўжо некалькі гадоў запар у нашай школе. Яны дапамагаюць вучням не забыцца роднай мовы, папаўняць свае веды цікавымі звесткамі пра родны кут. Дні беларускай мовы выклікаюць у дзяцей цікавасць, дапамагаюць выхоўваць любоў да багатага, разнастайнага навакольнага свету сваёй краіны. Вучні знаёмяцца са славутымі людзьмі, вывучаюць жывёльны і раслінны свет Беларусі, больш даведваюцца пра гісторыю роднага горада. Яны слухаюць песні, малююць, чытаюць выразна цудоўныя вершы, спасцігаюць народную мудрасць,знаёмяцца з народнымі святамі, традыцыямі, удзельнічаюць у гульнях і конкурсах. Тым самым усведамляюць непаўторнасць і самабытнасць свайго народа, саміх сябе. Напэўна, гэта дзейнасць дапаможа маленькім беларусам адчуць свой нацыянальны каларыт, выхаваць у сабе годнасць і павагу да сябе, свайго народа, да мілагучнай роднай мовы.
Па гарадах беларускага пiсьменства
Першы чацвер,5 верасня,традыцыйна быў прысвечаны святу беларускага пісьменства.Класныя кiраўнiкi правялі для вучняў інфармацыйныя гадзіны, на якіх пазнаёмілі з гісторыяй свята. Настаўнікі беларускай мовы падрыхтавалі завочнае падарожжа,дзе вучні мелі магчымасць пазнаёміцца з гарадамі, якія з 1994 года станавіліся сталіцамі беларускага пісьменства. Інфармацыя для многіх была цікавай і пазнавальнай.
З гісторыя свята
Упершыню, у 1994 годзе, святочныя мерапрыемствы адбыліся ў старажытным горадзе Полацку.
Потым сталіцамі свята сталі такія гістарычна значныя культурныя цэнтры краіны, як Тураў, Навагрудак, Нясвіж, Орша, Пінск, Заслаўе, Мсціслаў, Мір, Камянец, Паставы, Шклоў, Барысаў, Смаргонь, Хойнікі, Ганцавічы, Глыбокае, Быхаў, Заслаўе, Шчучын, Рагачоў.
У 2017 годзе сталіцай свята, прымеркаванага да 500-годдзя беларускага кнігадрукавання, зноў стаў старажытны Полацк – родны горад беларускага асветніка і першадрукара Францыска Скарыны.
Юбілейны, дваццаць пяты па ліку Дзень беларускага пісьменства ў 2018 годзе прыняў горад ІванаваБрэсцкай вобласці. Галоўным лейтматывам святочных мерапрыемстваў стала тэма «Мая малая радзіма».
У 2019 годзе Дзень беларускага пісьменства прыме горад Слонім Гродзенскай вобласці – адзін з самых старажытных на беларускіх землях, старадаўні цэнтр культурнага і духоўнага жыцця.
У дні свята на цэнтральнай плошчы Слоніма ўрачыста адкрыецца помнік легендарнаму Льву Сапегу – дзяржаўнаму і ваеннаму дзеячу, дыпламату і палітычнаму мысліцелю, аднаму са стваральнікаў Статутаў Вялікага княства Літоўскага. Стагоддзі таму ён пачынаў сваю дзейнасць з пасады пісара ў гарадской канцылярыі Оршы, даслужыўся да найвышэйшых пасад – канцлера і гетмана Вялікага княства Літоўскага. У 1586 годзе Сапега атрымаў у кіраванне Слонім. Дзякуючы яму ў 1591 годзе гораду над Шчарай было пацверджана магдэбургскае права, атрыманае Слонімам у 1531 годзе, а таксама дараваны герб, на якім адлюстраваны леў, што трымае залатую стралу. У часы канцлера Слонім ператварыўся ў развітыцэнтр рамёстваў, гандлю, палітычнага жыцця – тут нярэдка праходзілі сустрэчы ўплывовых дзеячаў дзяржавы.
Сярод знакамітых славутасцяў Слоніма і наваколля – канал Агінскага, заснаваны ў XVIII стагоддзі гарадскім старастам і гетманам ВКЛ Міхалам Казімірам Агінскім, дзядзькам аўтара паланэза «Развітанне з Радзімай» Міхала Клеафаса Агінскага. Сёння гэтая маляўнічая артэрыя – цуд гідратэхнікі нараўне з Аўгустоўскім каналам – адраджаецца як турыстычны аб’ект.
Дзякуючы Агінскаму, які быў не толькі палітыкам, але і пісьменнікам, кампазітарам, апекуном мастацтваў, у Слоніме з’явіўся тэатр, які і ў нашы дні з’яўляецца цэнтрам культурнага жыцця горада. Недалёка ад Слоніма знаходзіцца знакамітая духоўная святыня краіны – Свята-Успенскі Жыровіцкі праваслаўны манастыр. У наступным годзе спаўняецца 550 гадоў з моманту з’яўлення Жыровіцкага абраза Божай Маці, а сам манастыр будзе святкаваць 500-годдзе.
Источник статьи: http://www.school13.mogilev.by/index.php/uchashchimsya/kraj-moj-rodny/1687-khto-zaby-svaikh-prodka-syabe-gublyae-khto-zaby-svayu-movu-usjo-zgubi-u-karatkevich
«Хто забыў сваіх продкаў – сябе губляе, хто забыў сваю мову – усё згубіў» (+відэа)
Да 85-гадовага юбілею з дня нараджэння класіка беларускай літаратуры прайшоў «адкрыты мікрафон» «Прачытай Караткевіча з намі».
Студэнты падрыхтавалі вершы, урыўкі прозы, песні на словы Уладзіміра Караткевіча.
Пачаўся вечар з верша «На Беларусі Бог жыве» ў выкананні Святланы Чыжык і верша «Зімняя элегія» ад Веранікі Працэнкі. Тэму песень на вершы Караткевіча адкрывалі па словах-успамінах дырыжора Міхаіла Фінберга:
Уладзімір Караткевіч – сімвал нацыянальнага духу. Калі я прыйшоў у эстраду, то быў здзіўлены, што на яго вершы было напісана ўсяго некалькі песень. У мінулым годзе мы падрыхтавалі канцэртную праграму «Новыя песні Уладзіміра Караткевіча», у якую ўвайшлі 30 твораў. Караткевіча лёгка перакладаць на мову песні. Таму што яго паэзія адлюстроўвае ўнутраны стан беларуса, яго душу і даказвае, што беларуская мова – самая лепшая і мілагучная ў свеце.
Каб пацвердзіць гэтыя словы, студэнтка эканамфака Ганна Палачанкіна праспявала акапэла «Устану рана насустрач сонцу».
Наступнай тэмай стала сувязь Уладзіміра Караткевіча і нідэрландскага мастака Іераніма Босха.
Сапраўдныя паэты, мастакі асабліва востра адчуваюць падзеі, якія адбываюцца, і нават могуць прарочыць будучыню. Пра такога прарока Іераніма Босха напісаў верш Караткевіч», – распавяла вядучы бібліятэкар Ірына Шкіронак.
«Караткевіч сам быў прарокам. За 17 гадоў да чарнобыльскай аварыі напісаў верш «Дзяўчына пад дажджом», які расказала Наталля Юркевіч.
Патрыятычную тэматыку прадэманстраваў Аляксандр Духан песняй «Дзе мой край».
Песню «Казкі» выканала студэнтка філфака Аліна Карпіцкая. «Ёсць у Аліны сябар Аляксандр Радзівонаў, якога дзяўчына ўгаварыла паўдзельнічаць у мерапрыемстве. Аляксандр падумаў-падумаў і выбраў свой любімы верш Уладзіміра Караткевіча. А таксама, наколькі я ведаю, і аднаго з членаў журы Анатоля Вераб’я – «Заяц варыць піва».
Працягнуў вечар урыўкам з апавядання «Лятучы галандзец» студэнт гістфака Іван Цвірка.
Творы Караткевіча перакладзены больш чым на дваццаць моў.
Прадэкламаваў верш «Лісце» на персідскай мове студэнт ФФСН Дзмітрый Корзунаў.
Наступным быў дуэт Аліны Карпіцкай і Святланы Чыжык «Цягнікі заспявалі, заплакалі…»
«…Караткевіч зведаў горкага кахання. Але мы не будзем пра сумнае. Сёння ў нас жартоўны верш «Гісторыя з першым каханнем» у выкананні студэнта гістфака Кастуся Цаўлоўскага».
Наступнай вялікай тэмай чытанняў стала вучоба аўтара на рускім аддзяленні філалагічнага факультэта Кіеўскага ўніверсітэта імя Тараса Шаўчэнкі.
Менавіта верш Шаўчэнкі «Сон» расказаў сын украінскага народа Сяргей Шэўчык.
Яшчэ адной вялікай тэмай на мерапрыемстве была славутая аповесць «Дзікае паляванне караля Стаха».
Песню на словы і музыку Сяргея Башлыкевіча пра дзікае паляванне выканала Ксенія Валенда, а сябры літаратурнай суполкі «КЛУмБа» інсцэніравалі ўрывак з аповесці.
Пад уплывам твораў класіка напісала свой верш студэнтка філфака Кацярына Роўда пад назвай «Жыве Караткевіч».
Было некалькі віктарын пра жыццё і творчасць Караткевіча. Адну правёў студэнт-гісторык Андрэй Кімбар, а другую літаратуразнаўца, кіраўнік праекта 25-томнага выдання У. Караткевіча, дацэнт БДУ Анатоль Верабей.
У дзень нараджэння Роберта Бёрнса шатландцы віншуюць адзін аднаго са святам. Я вас усіх сёння таксама віншую. Хачу адкрыць таямніцу: ёсць малюнак Караткевіча, які яшчэ не друкаваўся. Там ёсць Шэкспір, Пушкін і Караткевіч. Караткевіч, па сутнасці, выканаў гістарычную місію ў беларускай літаратуры. Ён пайшоў далей за Конан Дойла і зрабіў першы беларускі гістарычны раман-дэтэктыў», – зазначыў Анатоль Верабей .
Мерапрыемства ладзілася пры падтрымцы фундаментальнай бібліятэкі, Саюза жанчын і Клуба аматараў мастацкага слова «КЛУмБа» .
Фаіна НАКАНЕЧНАЯ
Глядзіце відэа:
Источник статьи: http://www.gazeta.bsu.by/2015/12/xto-zabyu-svaix-prodkau-syabe-gublyae-xto-zabyu-svayu-movu-usyo-zgubiu-videa/
Цитаты Владимира Короткевича
26 ноября исполняется 90 лет со дня рождения классика белорусской литературы Владимира Короткевича. Вместе с детками цитируем одного из самых ярких и самобытных представителей белорусской литературы ХХ века.
В рамках «Клуба книжных профессоров» в связи с эпидемиологической ситуацией ребятам предлагается выполнить творческое задание дистанционно и создать плакаты с цитатами Владимира Короткевича.
Цитата – это дословная выдержка из какого-либо текста, передающая суть произведения в краткой форме. Она легко может заинтриговать и захватить. Для оформления текста нужно продумать его расположение, цвет и шрифт.
Национальная библиотека Беларуси отобрала самые яркие цитаты из произведений писателя.
На Беларусі Бог жыве!
Той, хто кахае – бессмяротны!
Кожны чалавек носіць сваё неба з сабой.
Калі чалавек, кожны чалавек, вельмі захоча зрабіць другому хоць маленькае дзіва – свет зробіцца светам дзіваў.
Рабі нечаканае, рабі, як не бывае, рабі, як ня робіць ніхто – і тады пераможаш!
Хто забыў сваіх продкаў – сябе губляе,
Хто забыў сваю мову – усё згубіў.
Плакат – это сведенное в четкую визуальную формулу сообщение. Он должен быть хорошо виден на расстоянии и понятен зрителю. Для создания плаката можно использовать рисунки писателя. Владимир Короткевич уже с детства писал рассказы, стихи и украшал их рисунками. Позже он рисовал в письмах к друзьям, на полях рукописей, в блокнотах и конспектах лекций. Художественное наследие Короткевича содержит портретные зарисовки, дружеские шаржи, автошаржи, рисунки на исторические темы. Все они выполнены карандашом либо чернилами. Через рисунки писателя особенно проявляются личность творца, его внутренний мир.
Рисунки писателя хранятся в фондах музейного комплекса истории и культуры Оршанщины, Центральной научной библиотеки имени Якуба Коласа Национальной академии наук Беларуси, Белорусского государственного архива-музея литературы и искусства, а также в частных архивах. Рисунки печатались и их можно посмотреть в следующих книгах:
- Свет вачыма Караткевіча : (малюнкі, аўтапартрэты, карыкатуры, шаржы) : [зборнік / укладальнікі: В. Сіднякова і інш.]. – Орша : Аршанская друкарня, 2006. – 115, [1] с.
- Караткевіч, Уладзімір Сямёнавіч. Збор твораў : у 25 т. / Уладзімір Караткевіч ; [прадмова, падрыхтоўка тэкстаў і каментарыі А. Вераб’я ; рэдкалегія: А. Бельскі і інш.] ; Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, Філалагічны факультэт. – Мінск : Мастацкая літаратура, 2012 –. Т. 18 : Малюнкі [Выяўленчы матэрыял] / рэдактар тома Анатоль Верабей ; [падрыхтоўка малюнкаў і каментарыі М. Кенькі]. – 2019. – 509, [1] с. : іл., партр.
Скачать предложенные рисунки можно здесь.
Материал предоставлен научно-исследовательским отделом книговедения.
К Региональному сводному электронному каталогу (РСЭК) библиотек Гродненской области подключились два новых партнера – Слонимская районная библиотека им. Якуба Коласа и Сморгонская районная библиотека. Ресурс пополнился 61 тыс. библиографических записей на документы, хранящиеся в этих библиотечных учреждениях.
11–12 марта в онлайн-формате прошел международный форум «Содружество библиотек: достижения и перспективы долгосрочного партнерства», организованный Российской государственной библиотекой, Библиотечной ассамблеей Евразии, Национальной библиотекой Беларуси, Национальной библиотекой Узбекистана им. Алишера Навои, Восточно-Казахстанской областной универсальной библиотекой им. Абая (г. Семей).
14 марта Белорусская православная церковь отмечает День православной книги, приуроченный к изданию первой датированной печатной книги Ивана Федорова Апостол (1 марта 1564 г.). Цель праздника – напомнить о значимости книги в жизни каждого из нас. Самой значимой и востребованной, переводимой книгой всех времен, конечно, является Библия.
Он рассказал о Беларуси и белорусах всем. Потомки не забыли. К 170-летию Алексея Сапунова в Национальной библиотеке сегодня буквально раскрыли главную интригу выставки о «великом уме». Это так называемый утерянный III Статут ВКЛ с тиснёным знаком учёного-юбиляра. В экспозиции – и другие не менее интересные артефакты из крупнейшего музея Витебщины.
На стол всегда накрывала жена, но поэт не оставался в стороне от домашних забот – готовил наливки, рецепт которых до сих пор хранится в секрете.
11 марта в музее книги состоялось торжественное открытие выставки «Рачитель белорусской старины», приуроченной к 170-летию со дня рождения историка, археографа, краеведа Алексея Парфёновича Сапунова и 100-летию Национальной библиотеки Беларуси.
Беларуси передана книга Симеона Полоцкого «Жезл правления» 1667 года издания. Торжественная церемония состоялась 9 марта в Москве во время встречи посла Беларуси в России Владимира Семашко с архимандритом Олегом (Черепаниным), возглавляющим благочиние Русской православной церкви в Таиланде, передает корреспондент БЕЛТА.
К 125-летию со дня рождения классика белорусской литературы Кондрата Крапивы на 2-м этаже кольцевого коридора разместилась книжная выставка «Яркость таланта». Документы из фондов Национальной библиотеки Беларуси раскрывают все богатство его литературных и научных способностей.
Источник статьи: http://nlb.by/content/news/national-library-of-belarus/tsitaty-vladimira-korotkevicha/