Мирхонд равзат ус сафо

Ҳуррам Ҳасаки Султон (усмонийча خرم سلطان‎, туркча. Hürrem Haseki Sultan.

Зебуннисо бегим

Заҳириддин Муҳаммад Бобур подшоҳнинг панневараси Абу Зафар Муҳийиддин Муҳаммад.

Жаҳолат қурбонига айланган шоира

1842 йили маърифатпарвар шоира Нодирабегим Бухоро амири Насруллохон томонидан .

Нуржаҳон бегим

Нуржаҳон бегим Ҳиндистонда ҳукмронлик қилган Бобурий шаҳзодалардан учинчиси — .

Гулбадан бегим

Гулбадан бегим Заҳириддин Муҳаммад Бобуршоҳнинг Дилдор бегим номли хотинидан т.

Хонзода бегим

Умар Шайх Мирзонинг (1456—1494) қизи, Заҳириддин Муҳаммад Бобур Мирзонинг опас.

Хадича бегим

Хадича бегим Султон Ҳусайн Мирзо Бойқаронинг суюкли хотини эди.Хадича бегим 14.

Шодмулк хотун

Тарихчи Шарафуддин Али Яздийнинг ёзишича, Шодмулк Хотун Самарқанд шаҳрининг қу.

Гавҳар Шод бегим

Гавҳар Шод бегим Амир Темурнинг тўртинчи ўғли Шоҳруҳ Мирзонинг суюкли катта хо.

Сарой Мулк хоним

Сарой Мулк хоним чиғатой улусига мансуб мўғул хонларидан Қозонхоннинг қизи бўл.

Икки шох орасидаги малика

Амир Ҳусайн Мовароуннаҳр тахти учун асосий даъвогар бўлиб турган бир дамда унг.

Малика шажар қисмати

Мусулмон Туркистон халқларининг тарихи Ислом олами тарихининг узвий бир қисмид.

Туркон хотун ва Хоразм фожиаси

Ануштегиний Хоразмшоҳлар давлати (1097-1231) нафақат Хоразм, балки Дашти Қипчо.

Иншолар

Анвар Пошонинг шаҳид бўлиши

1922 йил 4 август Қурбон байрамининг иккинчи куни Анвар По.

Дарахтга осилган закот пули

Усмонли салтанат раҳбари Фотиҳ Султон Меҳметхон даврида бир .

Ажойиб келинлар

Алоуддин Самарқандий (вафоти м. 1144 йил) замонасининг етук .

Император Қуръон ўқийдими?

Туркистон генерал губернатури фон Кауфман 1869 йили Ислом ол.

Дукчи эшон ва Николай II

Тарихий хотираси бор инсон – иродали инсон. Такрор айтаман.

Авлодларга аталган буюк кашфиёт

Она-Ватанни босқинчилар асоратидан озод қилиш, халқни мустам.

Американинг ғалати тартиблари

Америка Қўшма Штатларининг Кентукки штатида ўқ-ёй ёки найз.

Шаробни ким ўйлаб топган?

Қадимий Эрон ҳукмдори Жамшид Жамнинг номи биринчи бўлиб шаро.

Султонга йўл бўлсин.

Буюк ҳукмдорларидан Султон Маҳмуд Собуктакин Ғазнавийлар дав.

Энг оддий танлов

Илк бора Султон номини олган Ғазнавийларнинг буюк ҳукмдорлар.

Хўп қизиқ замонлар

Эжонхон билан Сойинхон (асл исми Ботухон) – Жўжихон авлодлар.

Хонликлар дарбозаси

Можор сайёҳи ва шарқшуноси Арминий (Херман) Вамбери хотирала.

Қон ҳиди

Ўн тўққизинчи асрнинг охирги чорагида Чимкентда қози бўлиб х.

Яссавий башорати

Амирлашкар Тошқандга келди. Шодмонхўжани ўлдирди. Нормуҳамма.

Иккинчи Умар ҳукмронлиги

Кучли тақвоси ва ниҳоятда адолат билан иш юритгани учун Исло.

Вақт келмадими?

Табақайи мунавварайи миллияси (яъни интеллигенцияси) бўлмага.

“Турон тарихига ёғдулар”

Ҳар бир ватанпарвар киши ўз юртига бўлган меҳр-муҳаббатининг.

Юрт бўйнидаги қилич ёки истило

Бу халққа (ўрта осиёликлар — туркистонликларга) иложи бори.

Ким нимани яхши кўрар?

Эҳтимол, бизнинг халқ илму маърифатни, тарбия ва таълимни.

Васият

«Адабиётнинг виждони», «сўз заргари» деган номлар олган ул.

Чўлпон (1897- 1938)

«Кўклам билан юртимга ҳам бир кўкариш келсайди» Чўлпон XX а.

Фитрат

Қоммунистлар томонидан Бухоро амирига топширилган ультиматум.

Саййид Махмуд Тарозий-Олтинхон тўра

Олтинхон тўранинг номи мусулмон Шарқида машҳур. Зеро, у асрл.

Саййид Мубашшир Тарозий

Саййид Мубашшир Тарозий ўз ҳаммаслаклари билан бирга мужоҳид.

Исмоилбек Гаспринский (1851-1914)

. Ҳозирги мадрасалар илмхона эмас, қорихона. Мақсад ҳам, ус.

Андижондан келган саволга жавоб

Андижон собиқ Хўқанд хонлигининг муҳим шаҳарларидан бири. Ҳи.

Мақбул қурбонлар

Бутун дунёдаги ҳурриятчилар орасида бир сўз бор: «Ҳуррият бе.

«Шўройи ислом»нинг қарорномаси

«Шўройи исломия»нинг 12 апрелда воқэъ умумий мажлисида Тошке.

ПЕТР I ВА МОВАРОУННАҲР ОЛТИНИ

1716 йил февралда одатдаги элчилик сафари билан Бухоро эл.

Элчи Флорио Беневенининг ахбороти

«Жаноби Олийларининг фармонига биноан Аму дарёсида ёки маҳал.

Мир Муҳаммад ибн Саййид Бурҳониддин Ховандшоҳ ибн Камо луддин Махмуд ал-Балхий — Мирхонд Ўрта аср тарих фанининг кўринган намояндаларидан биридир. Ота-боболари бухоролик бўлиб фиҳқ илмида замонасининг етук олимлари сифатида машҳур Улардан Маҳмуд ибн Аҳмад ал-Маҳбубий (вафоти — тах. 1300) фиқҳ илмида пешқадам олим бўлганлиги учун «тож аш-шариъа» (шариат тожи) номи билан ном чиқарган ва Шарқнинг машҳур фиқҳ олими Саййид Бурҳониддин Марғинонийнинг «Ҳидоя» асарига «Виқоя ур-ривоят фи масоил ул-Ҳидоя» («Ҳидоя масалаларини ҳимоя қилувчи ривоятлар») номли шарҳ ёзган. Убайдуллоҳ ибн Масъуд ал-Маҳбубий (вафоти — 1346) «тож аш-шариъа соний» (иккинчи шариат тожи) номи билан танилган ва «Шарҳ ул-виқоя», «Ан-ниҳоя мухтасар ул-виқоя» номли машҳур китоблар ёзиб қолдирган. Мирхонднинг отаси Саййид Бурҳониддин Ховандшоҳ ҳам ўз даврининг билимдон кишиларидан бўлиб, Темурийлар ҳукмронлиги даврида Балхга келиб қолган ва ўша ерда вафот этган.

Мирхонд 1433 ййли Балхда туғилган бўлса-да, умрининг деярли куп қисмини Ҳиротда ўтказди. Унинг ҳаёти ва илмий фаолиятига оид маълумотлар жуда кам бўлишига қарамай, набираси Ҳондамир «Хулосат ул-ахбор» китобида бобоси ҳақида қуйидагиларни ёзади: «Падарпаноҳ жаноб амир Хованд Муҳаммад йигитлик чоғларида турли илмларни таҳсил этиш ва нафис фазилатларни камолига етказиш йўлида тиришқоқлик ва зўр меҳнат қилди. қисқа вақт ичида билимдонлиқда замон фозилларининг пешқадами бўлиб олди. У (кўпроқ) тарих илмини касб қилди ва жаҳон аҳволини ҳамда осори атиқаларини таҳқиқ қилишга киришди. Олижаноб хотирани тез фурсат ичида бу фанни эгаллашдан фориғ қилди, аммо феълу атвори маишат аҳди билан қўшилишга йўл бермади, завқу шавққа берилмади. Дарс бериш ва амру маърифатга иштиёқ унинг равшан хотирида асло кўринмади. Аммо (бу ҳол). орзу ва омонликнинг қиблагоҳи, яъни олижаноб Султон (Ҳусайн) ҳазратлари яқин дўсти (Амир Алишер Навоий)нинг ҳузурларига боргунича ва унинг ҳар турли навозиш, марҳамат, илтифот ҳамда мурувватларини топмагунларича давом этди».

Хондамирнинг яна бир маълумотига қараганда, Навоий Мирхондни ўзининг «Ихлосия» хонақосидан бир ҳужра ажратиб берган ва ундан бир тарихий асар ёзиб беришни илтимос қилган. Мирхонд бу асарни қисқа вақт ичида ёзиб тамомлаган, сўнг умрининг охирида, тахминан бир йил Гозиргоҳда истиқомат қилган. 1497 йилнинг баҳорида оғир касалликка чалиниб, 1498 йилнинг 22 июн куни оламдан ўтган.
Навоийнинг қўрсатмаси ва ҳомийлиги билан Мирхонд яратган асарнинг номи «Равзат ус-сафо фи сийрат ул-анбиё ва-л-мулук ва-л-хула-фм.» («Пайғамбарлар, подшоҳлар ва халифаларнинг таржимаи ҳоли ҳақида жаннат боғи») бўлиб, ундан дунёнинг «яратилиши»дан то 1523 йилга қадар Марказий Осиё, Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатларида бўлиб ўтган ижтимоий-сиёсий воқеалар кенг баён этилган.

Равзат ус-сафо» муқаддима, хотима ва жуғрофик қўшимчадан ташкил топган. Асар етти жилддан иборат:

1) Дунёнинг «яратилиши»дан, то Сосоний Яздигард III (632—651) давригача ўтган тарихий воқеалар;
2) Муҳаммад пайғамбар ва биринчи тўрт халифа даврида бўлиб ўтган воқеалар;
3) Ўн икки имом тарихи, Умавия ва Аббосия халифалари;
4) Аббосийлар билан замондош бўлган сулолалар (асосан, Эрон, Марказий Осииё ва Ҳиндистонда);
5) Мўғул¬лар, Чингизхон, унинг авлоди, Эрон ва баъзи қўшни мамлакатларда мўғуллар ҳамда улардан кейин Темур давригача мавжуд бўлган сулолалар;
6) Амир Темур ва унинг замонидан, то Султон Абу Саъид ўлимигача (1469) бўлиб ўтган воқеалар;
7) Султон Ҳусайн Бойқаро ва унинг фарзандларининг тарихи (1523 йилгача).

Хондамирнинг таъкидлашича, ушбу асар бизга маълум бўлган ҳолда Мирхонд томонидан тугатилмаган. Унинг еттинчи жилдининг матни, шубҳасиз, Хондамирнинг қаламига мансуб. Бу фикрни тасдиқдайдиган қуйидаги маълумотларга эътибор бериш кифоя: Хондамир «Маъосир ул-мулук» ва «Хулосат ул-ахбор»нинг хотимасида Мирхондга тўхталиб, Темур тарихига оид қоғозга туширилган ҳар хил материалларга эга бўлмаганлиги учун, ўз асарини тугата олмаган ва агар фурсат топилса, (Хондамир) бобоси асарини тугатишга йўл топган; асарда баён этилган тарих то 1523 йилгача етказилган, ваҳоланки, Мирхонд 1498 йили вафот этган; еттинчи жидднинг матни Хондамирнинг «Ҳабиб ус-сияр»ини III жилд 3 қисмининг иккинчи ярми билан деярли бир хил.

«Равзат ус-сафо»нинг «жўғрофик қўшимчаси» эса Мирхонд ва Хондамир томонидан амалга оширилган. Унда турли «ажойиботлар», баъзи денгизлар, дарёлар, муҳим шаҳарларнинг қисқача таърифи баён этилган. Асар устида олиб борилган охирги таҳрир ҳам Хондамир томонидан бажарилган.

Асарнинг I—VI жиддлари бир-бирига боғлиқ бўлиб, мустақил ахамиятга эга эмас. Унинг сўнгги қисми, хусусан, VII жилди оригинал бўлиб, XV асрнинг иккинчи ярми тарихини ўрганишда катта аҳамит касб этади.
«Равзат ус-сафо»нинг қўлёзма нусхалари кўпгина жаҳон кутубхоналарида сақланган бўлиб, асар матни Бомбей (1845, 1848, 1864), Теҳрон (1853-1857, 1954) ва Лакхнав (1874, 1883, 1891)да чоп қилинган. Асардан айрим парчалар рус, француз, инглиз ҳамда немис тил ларида кўп бора нашр этилган. Асарнинг эски узбек тилига ўгирилган нусхалари ҳам мавжуд.

Источник статьи: http://www.e-tarix.uz/shaxslar/80-mirxond.html

Китобхона — МИР

Мир Мухаммад Амин Бухари. Убайдулланоме

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Авроди фатҳия

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Захират-ул-мулук

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Маърифати нафс

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Осори мунтахаб иборат аз чаҳор ҷилд. ҶҶ. 2-4

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Рисолаи футувват

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Ҳафтод ҳадис дар фазилати Амири муъминон

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Ҳикоятҳо аз «Захират-ул-мулук»-и Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ

Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ. Шаммае аз «Захират-ул-мулук»

Миралиев А. Педагогика ва психология

Миралиев К. Развитие молодёжной политики в Таджикистане на рубеже ХХI века

Миралибеков Н. Насекомые – вредители плодовых культур на Западном Памире и научные основы борьбы с ними: КД

Мирбабаев А., Мукимова С., Усманов К. Средневековая городская культура Центральной Азии

Мирбабаев А., Мукимов Р., Мукимова С. Мадраса Мавераннахра и Хорасана

Мирбабаев А. История водоснабжения Худжанда и его округи

Мирбобоев А. К. Нақши ориёиҳо дар тамаддуни ҷаҳонӣ

Мирбобоев А. Лексика животноводства ваханского языка

Мирбобоев А. Муқаддимаи филологияи эронӣ

Мирбобоев А., Қосимӣ М., Ҷӯраев Ғ., Маҳадов М. Фарҳанги масодири забонҳо ва гӯйишҳои эронии Тоҷикистон. Ҷ. 1

Мирбобоев М. К. Этика Джалолиддина Давони

Мирганова Н. Р. История становления и развития системы высшего образования Таджикистана в условиях трансформации общества: АКД

Мирза Абдал Азим Сами. Таърих-и салатин-и манғитийа

Мирза Бадеъ Диван. Маджмаъ ал-аркам

Мирза Мухаммад Хайдар. Та’рих-и рашиди

Мирзабдинова С. Шеваи хуфи забони рушонӣ

Мирзо Асадулло Ғолиб. Мунтахаби осори форсӣ

Мирзо Сангмуҳаммади Бадахшӣ, Мирзо Фазлалибеки Сурхафсар. Таърихи Бадахшон

Мирзо Сироҷиддини Ҳаким. Туҳафи аҳли Бухоро

Мирзо Шамси Бухорои. О некоторых событиях в Бухаре, Коканде и Кашгаре

Мирзоалиева А. Ш. Поэтика газелей Бадриддина Хилоли

Мирзовалиев М. М. Особенности вегетации зерновых культур…

Мирзоев А. Абӯабдулло Рӯдакӣ

Мирзоев А. Адабиёт

Мирзоев А. Алишер Навоӣ ва Абдураҳмони Ҷомӣ

Мирзоев А. Зарбулмасалҳои тоҷикӣ (дар контекст)

Мирзоев А. Из истории литературных связей Мовареннахра и Индии во второй половине XVI – начале XVII вв.

Мирзоев А. Масъалаҳои рӯзгор ва осори Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ

Мирзоев А. Мулҳами Бухороӣ

Мирзоев А. Рӯдакӣ ва инкишофи ғазал дар асрҳои X-XV

Мирзоев А. Сайидо ва мақоми ӯ дар таърихи адабиёти тоҷик

Мирзоев А. Сайидо Насафи и его место в истории таджикской литературы

Мирзоев А. Фонӣ ва Ҳофиз

Мирзоев А. Ҳикоятҳо оид ба Ибни Сино ва шахсияти ӯ

Мирзоев А-с. Ибораҳои феълии замонӣ дар забони адабии ҳозираи тоҷик

Мирзоев А-с. Масъалаҳои ибора дар забони тоҷикӣ

Мирзоев Г. Дж. Ислам в контексте общественного сознания таджиков (история и современность): КД

Мирзоев Г. Дж. Особенности трансформации исламского религиозного сознания таджиков

Мирзоев Г. Суффиксальное словообразование в современном таджикском языке

Мирзоев Г. Таджикистан от конфликта к миру и стабильности

Мирзоев Ғ. Таълими таърихи адабиёти тоҷик дар асри VIII

Мирзоев К. Дар орзуи падар: Маҷмӯаи роману повест ва ҳикояҳо

Мирзоев К. Дар орзуи падар: Роман ва қисса

Мирзоев К. Дар орзуи падар: Роман, иборат аз се қисмат

Мирзоев К. Дарди ишқ: Повест ва ҳикояҳо

Мирзоев К. Деҳаро хоб мебинам

Мирзоев К. Ду ҳикоя

Мирзоев К. Маоши аввал: Ҳикоя ва очеркҳо

Мирзоев К. Марги бегуноҳ: Роман

Мирзоев К. Нишони зиндагӣ: Қиссаҳо, ҳикояҳо, ёдномаҳо

Мирзоев К. Ситораи умед: Повест

Мирзоев К. Ситораҳои паси абр: Қисса ва хотираҳо

Мирзоев К. Суруди муҳаббат: Очеркҳо

Мирзоев К. Ҷилои ситораҳо

Мирзоев К. Шабе дар Кабудҷар: Повест ва ҳикояҳо

Мирзоев H., Гулҷонов М. Таърихи муносибатҳои байналхалқӣ (1648-1917)

Мирзоев Н. М. Тоҷикистон — Эрон: Шоҳроҳи ҳамкориҳо

Мирзоев П. Ҳуқуқи бонкии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Мирзоев Р. Корҳои мустақилона дар дарсҳои забони модарӣ

Мирзоев С. Вежагиҳои сабкӣ ва бадеии осори насрии «Ақлу ишқ» ва «Атвори салоса»-и Соинуддини Хуҷандӣ

Мирзоев С. Лексикаи забони яғнобӣ

Мирзоев С. Суннатҳои маҳаллии мардуми Яғноб

Мирзоев С. Суннатҳои маҳаллӣ ва сурудҳои яғнобӣ

Мирзоев Х. Х. Таджикская и английская гиппологическая терминология в историческом и сравнительном освещении

Мирзоев Ҳ. Истилоҳоти соҳаи асппарварӣ дар забонҳои тоҷикӣ ва англисӣ

Мирзоева М. Муродифоти луғавию фразеологӣ дар осори насрии Садриддин Айнӣ

Мирзозода. Маърифати Имом Абӯҳанифа

Мирзозода И. Чинор Имомов

Мирзозода С. Луғати яғнобӣ – тоҷикӣ

Мирзозода С. Фарҳанги яғнобӣ-тоҷикӣ-англисӣ

Мирзозода С. ва Алавӣ Б. Дастури забони яғнобӣ

Мирзозода Х. Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ — асосгузори адабиёти классикии тоҷик

Мирзозода Х. Адабиёт аз нуқтаи назари ҳаёт. Маҷмӯаи мақолаҳо

Мирзозода Х. Адабиёти таълим ва тарбия

Мирзозода Х. Афкори рангин

Мирзозода Х. Ақидаҳои зиддидинӣ дар адабиёти тоҷик

Мирзозода Х. Аҳамияти адабиёти тоҷик дар тарбияи атеистӣ

Мирзозода Х. Қуллаи камолот: Дар бораи эҷодиёти Мирсаид Миршакар

Мирзозода Х. Луғати мухтасари истилоҳоти адабиётшиносӣ

Мирзозода Х. Материалҳо аз таърихи адабиёти тоҷик (асрҳои XVI-XIX ва ибтидои асри XX)

Мирзозода Х. Мирсаид Миршакар

Мирзозода Х. Нуқтаи назари зиддинӣ дар адабиёти классикии форсу тоҷик

Мирзозода Х. Образи бадеӣ чист

Мирзозода Х. Таърихи адабиёти тоҷик. Китоби 2 (асрҳои XIII–XV)

Мирзозода Х. Ҳ. Юсуфӣ (рисола)

Мирзозода Х. Шамсиддин Шоҳин

Мирзомамадов А. Г. Взаимосвязь между теплопроводностью и адсорбцией пористой гранулированной окиси алюминия с наполнителями меди в процессе увлажнения

Мирзомиддинов И. М., Ганиев И. Русско-таджикский словарь по метрологии, стандартизации и сертификации товаров и услуг

Мирзошоев С. Бозгашти хотира

Мирзошоев С. Борис Кимёгаров

Мирзошоев С. Роҳи кинои тоҷик

Миров Т. ва дигарон. Методикаи таълими адабиёти тоҷик

Миронов Н. Музыка таджиков

Мирсаид Миршакар. Аз ҳама ширин: Шеърҳо ва достонҳо

Мирсаид Миршакар. Айёми ҷавонӣ: Қисса

Мирсаид Миршакар. Асарҳои мунтахаб: Шеърҳо, доcтонҳо, қиссаҳо

Мирсаид Миршакар. Баҳори Тоҷикистон. Шеърҳо – таронаҳо, чистонҳо ва достонҳо

Мирсаид Миршакар. Варақаҳои муҳаббат: Достонҳо ва шеърҳо

Мирсаид Миршакар. Вахш

Мирсаид Миршакар. Достонҳо

Мирсаид Миршакар. Достонҳои Помир

Мирсаид Миршакар. Дурдонаҳои Амрита

Мирсаид Миршакар. Ёди ёри меҳрубон

Мирсаид Миршакар. Ишқ ва зиндагӣ: Шеърҳо

Мирсаид Миршакар. Ишқи духтари кӯҳсор

Мирсаид Миршакар. Куллиёт, I-IV

Мирсаид Миршакар. Муаллими ишқ: Маҷмӯаи песаҳо

Мирсаид Миршакар. Мунтахаб

Мирсаид Миршакар. Онҳоро дӯст медорам

Мирсаид Миршакар. Онҳоро дӯст медорам: Маҷмӯа барои наврасон ва ҷавонон

Мирсаид Миршакар. Панҷи ноором: Мунтахаби ашъор

Мирсаидов А. Б. Асосҳои назарияи макроиқтисодиёт

Мирсаидов А. Б. Ценообразование на продукции сельского хозяйства

Мирсаидов И. У. Физико-химические основы получения урановых концентратов из отходов и сырьевых материалов

Мирсаидов У. М. Проблемы экологии и комплексная переработка минерального сырья и отходов производства

Мирсаидов У. Наука в решении актуальных проблем

Мирхонд. Равзат-ус-сафо 1-2

Агар дар матн хатое ёфтед, хоҳиш, онро ҷудо карда, Ctrl+Enter-ро пахш намоед.

Источник статьи: http://zarowadk.ru/kitobkhona-mir

Мирхонд равзат ус сафо

«Равзат ус-сафо». Нодир қўлёзма Россияда ўзбек олимларига намойиш этилади